واگذاری مناصب دولتی به ازای پرداخت رشوه به وزیر

مشرق , 7 بهمن 1394 ساعت 12:31

البته ضعف مدیریتی وی نیز نارضایتی عمومی را به دنبال داشت، حتی دامنه این نارضایتی‌ها، اعتراضات كسانی را كه روزی تلاش فراوانی برای به وزارت رسیدن فرخ‌رو داشتند در پی داشت.


به گزارش عصرامروز به نقل از مشرق؛ روز هفتم بهمن ۱۳۴۹ ساواك در گزارشي محرمانه اعلام كرد «دستيابي به پست و مقام در وزارت آموزش و پرورش دوره حاكميت خانم فرخ رو پارسا پولي شده و هر كس با پرداخت نرخ‌هاي معيني مي‌تواند به مناصب مختلفي دست يابد.»

فرخ‌رو پارسا در اسفند ماه ۱۳۰۱ ش در قم متولد شد. مادرش فرخ‌آفاق پارسا مدیر مجله «جهان زنان» به دلیل نوشتن مقاله‌ای درباره «لزوم تعلیم و تربیت مساوی برای دختر و پسر» به قم تبعید شد. وی پس از به دنیا آوردن فرزندش با میانجیگری نخست وزیر وقت به تهران بازگشت، پدرش فرخ‌دین پارسا كارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجله «اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران» و «عصر جدید » بود.

فرخ‌رو پارسا تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان همای تهران و دوره متوسطه را در دانش‌سرای مقدماتی به اتمام رسانید، چون در دانش‌سرای مقدماتی شاگرد اول شد، به دانش‌سرای عالی راه یافت و در سال ۱۳۲۱ش در رشته علوم طبیعی لیسانس گرفت و از همان سال در دبیرستان‌های مختلف مشغول به تحصیل گردید، در همان سال نیز با احمد شیرین سخن ازدواج كرد و در سال ۱۳۲۹ش با درجه دكترا از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. وی علی‌رغم تحصیل در رشته پزشكی كار طبابت را رها نموده و در وزارت فرهنگ مشغول به كار شد. در سال ۱۳۳۳ش فرخ رو به اتفاق تنی چند از معلمین، «انجمن بانوان فرهنگی» را به منظور رفع مشكلات مدارس دخترانه تأسیس نمودند.

در ۱۳۳۵ش «شورای همكاری جمعیت‌های بانوان ایرانی» به منظور ایجاد همكاری میان جمعیت‌های مختلف زنان فعالیت خود را آغاز نمود و فرخ‌رو پارسا به عنوان یكی از اعضای هیأت رئیسه آن انتخاب گردید. بعدها انتقادات شدیدی علیه این جمعیت به دلیل كم تحركی در مطبوعات مطرح شد و شورای مذكور نیز منحل گردیده و «سازمان زنان ایران» جایگزین آن گردید.

در خلال فراهم شدن مقدمات تشكیل «سازمان زنان ایران» افراد متنفذی در شورای عالی جمعیت‌های زنان (كه متشكل از ۲۹ نفر زن بود) در پیامی اعلام كردند شورای عالی زنان، خود را منحل نمی‌داند. آن‌ها همچنین گروه شش نفری كمیسیون تحقیق را كه طراح سازمان زنان بود، در جلسه خود راه ندادند. سخنگوی گروه مقاومت كننده شورا را فرخ رو پارسا بر عهده داشت. وی خبر انحلال شورای زنان را تكذیب كرد و اظهار داشت شورای عالی به ثبت رسیده و انحلال یا هر گونه تغییر در آن باید برطبق اساسنامه و یا تصویب دو سوم اعضای شورا باشد.

این كشمكش بین دو جناح به مدت یك ماه طول كشید تا این‌كه اشرف پهلوی در یك مصاحبه مطبوعاتی انحلال رسمی شورای عالی جمعیت‌های زنان را اعلام كرد. از جمله فعالیت‌های آن شورا تأسیس «مدارس دخترانه» و ایجاد «خانه زن» بود. در سال ۱۳۳۶ ش فرخ رو پارسا به ریاست دبیرستان دكتر ولی ا... نصر انتخاب گردید و در سال ۱۳۳۷ش نیز ریاست دبیرستان رضاه شاه را عهده دار گردید. در دوران ریاست وی در دبیرستان رضا شاه، تخلفات مالی فراوانی از جانب وی به ثبت رسید، درباره اولین انحرافات مالی وی در اسناد ساواك چنین آمده است:

«خانم پارسا قبلا ریاست دبیرستان دخترانه رضا شاه را داشته و در آن موقع خانم بیدل در آن دبیرستان تدریس و حق تدریس دریافت كرده است. خانم پارسا در لیست‌های پرداختی حق‌التدریس خانم بیدل دست برده و ساعات كار او را زیاد و این اضافه كار را به نفع خود برداشت می‌نموده است، لذا پس از مدتی خانم بیدل متوجه موضوع گردیده و در این مورد به دیوان كیفر و بازرسی آموزش و پرورش شكایت نمود. آقای میرهاشمی رییس اداره بازرسی فرهنگستان در آن زمان با گرفتن حق السكوتی از خانم پارسا راضی می‌شود كه از تعقیب شكایت خود صرف نظر نماید.»

فرخ رو پارسا در سال‌های ۱۳۳۹-۱۳۳۸ش جهت مطالعه و بازدید از مؤسسات فرهنگی، سفرهایی را به كشورهای انگلستان و آمریكا به انجام رسانید.

درسال ۱۳۴۰ش «كانون مترقی» تشكیل گردید. این كانون توسط گروهی از جوانان تحصیل كرده و عده‌ای از رجال دولتی همچون امیر عباس هویدا و حسنعلی منصور تأسیس شد. فرخ رو پارسا نیز همان سال به عضویت آن درآمد. اعضای این كانون در سال ۱۳۴۲ش در انتخابات دوره ۲۱ مجلس شورای ملی شركت نمودند و فرخ رو پارسا از تهران به عنوان وكیل به مجلس راه یافت. در همین سال حزب نوین ایران كه گرداننده آن حسنعلی منصور بود، تأسیس گردید. وی نیز به عضویت آن درآمد، در این‌باره در اسناد ساواك چنین آمده است: «در ۷‌ آبان ۱۳۴۲ش عده‌ای از زنان دانشگاه رفته ایران برای تشكیل جمعیت زنان دانشگاهی در هتل پالاس گرد آمده، انتخاب هیأت مدیره جمعیت را انجام دادند. پس از تنظیم اساسنامه موجودیت خود را به I.F.U.W (جمعیت زنان دانشگاهی دنیا) معرفی كردند كه مورد قبول واقع شد، جمعیت زنان دانشگاهی ایران به ریاست دكتر پارسا اداره می‌شود.»

هدف این جمعیت بر طبق گفته مؤسسین آن افزایش سطح معلومات و پشتیبانی از حقوق و منافع زنان جهان و ایجاد تفاهم و دوستی بین زنان تحصیل كرده كشورهای مختلف بود.

در اردیبهشت ۱۳۴۴ش هادی هدایت، وزیر وقت آموزش و پرورش، فرخ رو پارسا را به سمت معاون پارلمانی آن وزارتخانه منصوب نمود. وی پس از انتخاب در این پست درصدد برآمد تا عده‌ای از افراد حزبی را (حزب نوین) وارد دستگاه نماید كه این امر با مخالفت وزیر وقت مواجه گشت.

البته از همان ابتدای به معاونت رسیدن فرخ‌رو پارسا مخالفت‌هایی از طرف روحانیون و عده‌ای از فرهنگیان به جهت بهایی بودن این فرد آغاز شده بود. در اسناد ساواك درباره این موضوع چنین آمده است:

«انتخاب خانم دكتر فرخ‌رو پارسا به معاونت وزارت آموزش و پرورش كه منتسب به بهایی بودن و از فرقه ازلی آن می‌باشد انعكاس بسیار بدی دربین فرهنگیان با سابقه داشته و آن‌ها را كه عمری به دست و دل پاكی خدمت كرده‌اند،مأیوس نموده و نیز انعكاس این عمل در بین روحانیون و متعصبین مذهبی با اعتراض مواجه شده آنها را عصبانی نموده است.»

هر چند تلاش بر این بود كه بهایی بودن فرخ رو پارسا را مخفی نگهدارند، اما برخی اتفاقات هر گونه شك را به یقین تبدیل می‌ساخت از جمله این‌كه:

«مراسم عقد برادر زاده خانم پارسا، وزیر آموزش و پرورش با فرزند تیمسار صنیعی، وزیر سابق جنگ در منزل برادر خانم پارسا كه قاضی دادگستری است، برگزار شده است. در این مراسم مهندس روحانی وزیر كشاورزی و عده‌ای دیگر از پیروان مسلك بهایی حضور داشته‌اند. خانم پارسا و تیمسار شیرین سخن نیز در این مجلس بوده‌اند. خطبه عقد كه معمولا از طرف یك نفر روحانی باید خوانده شود انجام نگردید و طبق آداب و رسوم بهایی‌ها برنامه عقد انجام شده است. مهم‌تر این‌كه هویدا در زمان نخست وزیریش به بهائیان پروبال زیادی داد و تعدادی از بهائیان را وارد كابینه خود كرد؛ از جمله فرخ‌رو پارسا را كه یك بهایی بود به عنوان وزیر آموزش و پرورش انتخاب نمود. سرانجام كارشكنی‌های فرخ رو پارسا و دوستانش علیه نخست وزیر وقت، هادی هدایتی، به ثمر رسید و او در ۵ شهریور ۱۳۴۷ش از سوی هویدا به وزارت آموزش و پرورش منصوب گردید. هنوز چند ماهی از انتصاب وی در پست وزارتخانه مزبور نگذشته بود كه وی تصمیمات عناد‌آمیزی علیه روحانیت اتخاذ نمود، البته مخالفت‌های وی با اصل اسلام بود. یكی از اقدامات ضد اسلامی وی حذف درس عربی از دروس دبیرستانی بود كه با اعتراض عده‌ای از دبیران، محصلان نیز روبرو شده بودند.[در جلسه‌ای] فرخ‌رو پارسا به اتفاق یك نفر آمریكایی پشت تریبون قرار گرفتند، شخص آمریكایی مرتب محاسن و مزایای برنامه جدید را بر می‌شمرد. خانم وزیر سخنان وی را برای حاضران ترجمه می‌كرد... در آن جلسه حقیر نیز اجازه خواسته، اظهار داشتم: ای خانم وزیر، كشورما كه دست كم ۲۵۰۰ سال سابقه باستانی و تاریخی دارد، به چه مناسبت باید از كشوری كه ۲۰۰ سال سابقه پیدایش دارد، الگو بگیرد و اطاعتش را بنماید؟»

همچنین وی در یكی از جلساتی كه در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی داشت به مخالفت با مسأله حجاب پرداخت و آن را جزو خرافات دانست. در طی دوران وزارت‌ فرخ‌رو پارسا دو مسأله مورد توجه وزیر قرار داشت؛ یكی انتصاب بستگانش به پست‌های مهم در وزارت آموزش و پرورش و دیگری دریافت پول در قبال سمتی كه به آن‌ها واگذار می‌شد. فرخ‌رو پارسا در دوران وزارت خود اختلاس‌های بسیاری در قسمت‌های مختلف وزارتخانه داشت.

«فرخ‌رو پارسا در مقام وزیر آموزش و پرورش به زودی راه‌هایی یافت تا از معاملات ساختمان و تأسیس مدارس خصوصی سود جوید.»

البته ضعف مدیریتی وی نیز نارضایتی عمومی را به دنبال داشت، حتی دامنه این نارضایتی‌ها، اعتراضات كسانی را كه روزی تلاش فراوانی برای به وزارت رسیدن فرخ‌رو داشتند در پی داشت.

با گذشت زمان، چهره فرخ‌رو پارسا برای دیگران بیشتر آشكار می‌شد و كار وزارتخانه در دوران وی به آن‌جا رسید كه برخی مدرس ملی به جای كتاب فارسی، انگلیسی و به جای شناساندن پرچم ایران، پرچم آمریكا را به دانش‌آموزان نشان می‌دادند.

سرانجام فشار افكار عمومی باعث گردید كه وی از این وزارتخانه در سال ۱۳۵۳ بركنار شود. پارسا طی هفت سال وزارت در وزارتخانه آموزش و پرورش كابینه امیر عباس هویدا بزرگترین ضربه‌ها را به ساختار آن وزارتخانه وارد كرد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وی محاكمه و در تاریخ ۱۸/۲/۱۳۵۹ به اعدام محكوم گردید.

منابع:
- زنان دربار به روایت اسناد ساواك، فرخ‌رو پارسا، تهران، مركز بررسی اسناد تاریخی
- زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید ( به مناستب سال اعلامیه جهانی حقوق بشر) تهران، ابن سینا، چ ۱۳۴۷.
- سناتور، خاطرات مهرانگیز منوچهریان، نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان، تهران، نشر توسعه، چ ۱۳۸۲.
- تاریخ آموزش و پرورش ایران از ایران باستان تا ۱۳۸۰ ه.ش. امان ا... صفوی، تهران، رشد، ۱۳۸۳.
- كارنامه زنان مشهور علم و ادب، خشایار وزیری و فخری (قویمی)
- اطلاعات بانوان ش ۷۸، ۱۴ مهر ۱۳۳۷.
- دولت‌های ایرانی از میرزا نصر ا... مشیرالدوله تا میر حسین موسوی، زیر نظر یعقوب آژند، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد، چ ۱۳۷۸.
- زندگی و عملكرد سیاسی حسنعلی منصور، منیژه صدری، تهران، مركز اسناد انقلاب اسلامی، چ ۱۳۸۳.
- جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران سال‌های ۱۳۲۰-۱۳۵۷، رسول جعفریان، تهران، مركز اسناد انقلاب اسلامی، چ ۱۳۸۳.
- - قلم و سیاست ( از كودتای ۲۸ مرداد تا ترور منصور) ج ۲، محمد علی سفری، تهران، نشر نامك، ۱۳۷۳.
- - سالنامه زنان ایران، سال ۱۳۷۹.
- - یاران امام به روایت اسناد، ابوذر زمان، تهران، مركز اسناد انقلاب اسلامی، چ ۱۳۸۲ .
- - دایره المعارف زنان، تهران، مركز مشاركت زنان، چ ۱۳۸۲.
- - هدف‌ها و مبارزه زن ایرانی از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی، محمد حسین خسرو پناه، تهران، ناشر پیام امروز، چ ۱۳۸۱.
- سالار زنان، منصور پیرنیا(جزوه).
- «از سید ضیاء تا بختیار »، مسعود بهنود، تهران، نشر جاویدان، چ ۱۳۶۹.
- اسناد هویدا، تهران، مركز بررسی اسناد تاریخی.
- تركمان، محمد، یادنامه دكتر سحابی، تهران، قلم، چ ۱۳۷


کد مطلب: 148587

آدرس مطلب: http://asremrooz.ir/vdcaaan6049nym1.k5k4.html

عصر امروز
  http://asremrooz.ir