عصر امروز - نقش وزارت نفت در عدم توسعه CNG

وزارت نفت تنها به دنبال توسعه اجباری دولتی و نیز مشتری‌های ثابت نظیر تاکسی، وانت و کامیونت‌ها برای مصرف CNG است و تلاش کمی برای توسعه CNG بین صاحبان خودروهای سواری شخصی می‌کند زیرا که ایجاد دسترسی بهتر و قیمت پایین‌تر برای مصرف‌کننده عام و بخش خصوصی سخت‌تر از مشتری‌های ثابت CNG است.

به گزارش عصر امروز، میزان مصرف گاز فشرده یا همان CNG، در سال ۱۳۹۵، برابر ۲۰میلیون مترمکعب[۱] یا ۱۵میلیون کیلوگرم در روز بوده است. از طرفی در همین سال، مصرف بنزین در کشور برابر ۷۴ میلیون لیتر در روز بوده است. یعنی بین ۱۵ تا ۲۵ درصد از مسافت طی‌شده توسط خودروها در سال ۱۳۹۵، به‌وسیله CNG تأمین سوخت شده است. این در حالی است که در فرض نبود این سوخت جایگزین، می‌بایست که بنزین بیشتری وارد کشور می‌شد.
مصرف‌کنندگان مختلف CNG

خودروهای سواری در سال ۱۳۹۰، به‌طور متوسط ۱۷هزار و ۶۲۰ کیلومتر[۲] مسافت طی کرده‌اند. تعداد خودروهای سواری شخصی گازسوز نیز در این سال برابر یک‌میلیون و ۳۵۰ هزار دستگاه[۳] بوده و مصرف متوسط آن‌ها تقریباً برابر ۸ کیلوگرم [۴]CNG در ۱۰۰ کیلومتر است. به‌این‌ترتیب می‌توان محاسبه کرد که حداکثر نیمی از مصرف گاز فشرده توسط خودروهای سواری شخصی مصرف شده است. نصف دیگر مصرف گاز فشرده در ایران نیز توسط تاکسی‌ها، وانت‌ها، کامیونت‌ها، مینی‌بوس و اتوبوس‌ها مصرف شده است.
تفاوت‌های مشتریان مختلف CNG

مصرف CNG برای تاکسی، وانت و کامیونت‌های شخصی ـکه در سال ۱۳۹۰ حدود ۴۰ درصد از خودروهای گازسوز را به خود اختصاص داده بودندـ به دلیل اینکه روزانه مسافت دو یا سه[۵] برابر خودروهای سواری شخصی طی می‌کنند، کاملاً اقتصادی و به‌صرفه است. درنتیجه صاحبان این خودروها حاضر خواهند شد که برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سود کسب‌وکار خود از سوخت ارزان‌قیمت CNG به‌جای بنزین استفاده کنند. وزارت نفت نیز در مشخص کردن اولویت‌های کاری سال ۹۶ شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، تمرکز خود را برای افزایش مصرف CNG روی همین خودروها گذاشته است. ازجمله اهداف وزارت نفت عبارتند از:

– پروژه بیع متقابل جایگزینی ۳۰۰۰ دستگاه اتوبوس فرسوده با اتوبوس پایه گازسوز موضوع ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید

– پروژه بیع متقابل جایگزینی ۲۰۰۰۰ تاکسی و ون فرسوده با تاکسی پایه گازسوز با پیمایش بالا موضوع ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید

یعنی وزارت نفت برنامه‌ریزی توسعه CNG را برای خودروهایی انجام داده است که صاحبان آن ازنظر اقتصادی مجبور به استفاده از CNG به‌جای بنزین هستند. چنانچه ذکر شد این در حالی است که خودروهای سواری شخصی گازسوز نیمی از مصرف این سوخت را به خود اختصاص داده و به‌اندازه مجموع تاکسی، وانت، کامیونت، مینی‌بوس و اتوبوس‌های گازسوز در مصرف گاز فشرده نقش دارند. اما وزارت نفت تنها به دنبال توسعه اجباری دولتی و نیز مشتری‌های ثابت نظیر تاکسی، وانت و کامیونت‌ها برای مصرف CNG است و تلاش کمی برای توسعه آن بین صاحبان خودروهای سواری شخصی می‌کند؛ زیراکه ایجاد دسترسی بهتر و قیمت پایین‌تر برای مصرف‌کننده عام و بخش خصوصی سخت‌تر از مشتری‌های ثابت CNG است.

لذا وزارت نفت برای اینکه مصرف گاز فشرده را بتواند میان مردم ترویج دهد، می‌بایست به نکات زیر توجه داشته باشد:

– اختلاف قیمت مناسب میان بنزین و گاز فشرده برای ترغیب مصرف‌کننده عام

– افزایش کمیت و بهبود توزیع جایگاه‌های CNG

– توجه به بهینه‌سازی توان و مصرف خودروهای گازسوز

************************************************

پی‌نوشت:

[۱] معاونت توسعه CNG شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی

[۲] اطلاعات حمل‌ونقل و انرژی کشور، سال ۱۳۹۰، شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی

[۳] همان

[۴] شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت

[۵] اطلاعات حمل‌ونقل و انرژی کشور، سال ۱۳۹۰، شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی