به گزارش عصر امروز، روزنامه «الرای» کویت در یادداشتی به قلم «ایلیا مغنایر» با این عنوان منتشر کرد که «پس از داعش، آمریکا مرزهای "سایکس پیکو" را شکسته و هدف مشترک تجزیه سوریه و عراق را دنبال می کند».
نویسنده در ابتدای مقاله آورده است: سه سال قبل و به طور دقیق در سال 2014 گروهی تروریستی که نام خود را دولت اسلامی در عراق و شام خواند مرزهای دورافتاده بین عراق و سوریه را نقض کرد و عناصر آن با عبور از مرزهای عراق در سنجار خود را به استان حسکه سوریه رساندند آن هم سوار بر خورورهای هاموی آمریکایی که در جریان اشغال شهر موصل به تصرف خود درآورده بودند.
داعش اعلام کرده که هدفش از بین بردن توافق 1916 سایکس- پیکو و از میان بردن مرزها در خاورمیانه امروز است که باعث و بانی‌اش سایکس و پیکو بودند.
همین یک هفته پیش کاروانی از خودروهای نظامی سنگین و حامل تجهیزات نظامی و نیروهای ویژه آمریکایی از عراق وارد خاک سوریه شد. در واقع نیروهای آمریکایی خط مشی داعش یعنی نابودی سایکس پیکو را در پیش گرفته‌اند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نه تنها از نیروهایش نخواسته که بدون اجازه گرفتن از دولت های بغداد و دمشق از مرز عبور نکنند بلکه او چیزی را هم که داعش در رسیدن به آن ناتوان بود، محقق کرد.
ابوبکر البغدادی گفته بود این پیشروی مبارک یعنی رسیدن عناصر داعش از عراق به سوریه متوقف نمی‌شود تا آخرین میخ بر تابوت حقه سایکس پیکو زده شود.
از سوی دیگر در اکتبر سال 2014 ترکیه به پیشمرگه های کرد عراق اجازه داد با عبور از شهر سوروک ترکیه خود را به برادران کُردشان در سوریه برسانند تا در دفاع از شهر کوبانی و ممانعت از سقوط این شهر که بیش تر آن به دست داعش اشغال شده بود شریک باشند.
آمریکا از ترکیه خواسته بود به کُردهای عراق اجازه عبور از مرزهایش را بدهد اما این بار به دنبال شکست داعش در موصل و سنجار واشنگتن لزومی برای اجازه گرفتن از بغداد نمی بیند از همین رو نیروهایش بدون اینکه در معرض حمله ای قرار بگیرند از کردستان وارد خاک سوریه شدند.
کاروان نظامیان آمریکایی از عراق وارد حسکه سوریه شدند جایی که آمریکا چندین فرودگاه و پایگاه نظامی در شمال شرق سوریه را به بهانه مبارزه با تروریسم تحت سیطره خود دارد.
اما چگونه نقشه آمریکا ولو به شکل جزیی در عراق و سوریه عملی می شود.
مخالفت آمریکا با عملی شدن نقشه عملیاتی عراق در سرکوب داعش
قبل از اینکه نبرد موصل در نیمه های سال 2016 آغاز شود، فرماندهان ارتش عراق و یگان های الحشد الشعبی (بسیج مردمی) که امروز بخشی از نیروهای مسلح عراق هستند، به حیدر العبادی فرمانده کل نیروهای مسلح و نخست وزیر این کشور طرح آزادی استان های بابل، واسط، کربلا و دیاله را پیشنهاد دادند تا گام اول برای برداشتن گام های بعدی در آزادسازی پیرامون بغداد و به دنبال آن استان صلاح الدین برداشته شود.
بر این اساس قرار بود در مرحله سوم، الانبار قبل از کرکوک و موصل در استان نینوی آزاد شود به گونه‌ای که استان‌های شمالی آخرین ایستگاه عملیات‌های نظامی برای مبارزه با داعش و آزادسازی عراق از چنگ این گروه تروریستی باشد.
به گفته تصمیم‌سازان بغداد، فرماندهی نظامی آمریکا ایده آزادسازی کامل الانبار را رد و تهدید کرد که اگر نینوی (شامل موصل و مناطق اطراف آن) قبل از الانبار آزاد نشود هیچ کمک هوایی و اطلاعاتی به عراق نخواهد کرد.
از همین رو رهبری سیاسی در بغداد به راه حل میانه‌ای دست یافت که بر اساس آن نوار غربی بغداد شامل فلوجه و الرمادی آزاد شود اما منطقه مثلث الرطبه، الرمادی-القائم که عانه و راوه را هم شامل می‌شود، موقتا رها شود.
فرماندهی نظامی آمریکا همچنین خواسته بود که نیروهای بسیج مردمی به مرزهای عراق و سوریه نروند که بغداد تا حدی در این قضیه از واشنگتن حرف شنوی نداشت.
فرماندهی نظامی عراق از اهداف پشت پرده آمریکا خبر داشت آمریکایی ها می خواهند همچنان به سهولت در مرز تردد داشته باشند از همین رو داعش را هم به سمت خاک سوریه و نه کردستان کشاندند.
از همین رو نیروهای عراقی به بخش شرقی شهر موصل حمله کردند تا فشار را از روی کُردهای کردستان که پیش از آن سنجار را آزاد و به سوی مرزهای موصل پیشروی داشتند بردارند به گونه‌ای که مانع از فرار داعش به این سمت شوند.
نیروهای الحشد الشعبی هم به سوی غرب موصل رفتند تا بخشی از نقشه آمریکا را ناکام گذاشته و داعش را در داخل موصل محاصره کرده و این گروهک را قبل از فرار به داخل سوریه سرکوب کنند.
در همین حال فرماندهی آمریکا ارزیابی کرده بود که سرکوب نهایی داعش و آزادسازی موصل و نینوی به چندین سال زمان نیاز دارد.
اگر بغداد تصمیم گرفته بود که نخست به الانبار حمله کند نیروهای عراق داعش را از مرزهای سوریه بیرون رانده و داعش را به سمت کردستان عراق می کشاندند و این امر کمکی به ارتش سوریه به رهبری بشار اسد بود و مانع رسیدن و تمرکز آمریکا در منطقه مزری التنف و پیاده کردن طرح های آن می‌شد.
در این صورت سنجار نیز تحت سیطره نیروهای عراقی و نه کُردها بود و مرزهای عراق با سوریه نیز به سیطره کامل نیروهای بسیج مردمی درآمده بود تا مانع هر گونه تحرکات آمریکا در آنجا شود.
اگر شرایط نام برده محقق شده بود ارتش عراق می توانست به سمت شهر نفت خیز کرکوک پیشروی کند و نیروهای عراقی می توانستند خود را به دروازه های اربیل برسانند تا به کُردها کمک کرده و با داعش مبارزه کنند به جای اینکه اوضاع کنونی امروز حاکم باشد.
به دنبال مخالفت قاطع آمریکا با نقشه نظامی عراقی‌ها، حیدر العبادی، نخست وزیر عراق مجبور شد از برخی امتیازات کوتاه آمده و گزینه ادامه دریافت کمک های نیروهای هوایی و اطلاعات نظامی محدود آمریکا در مبارزه با تروریسم را برگزیند.
در عین حال برخی در داخل عراق معتقدند که العبادی به آمریکا وفادار است اگرچه فرماندهی نیروهایی از الحشد الشعبی را برعهده دارد که نیروهای آمریکایی را در جریان اشغال عراق به هلاکت رساندند.
تجربه بالای نظامی الحشد الشعبی برای هر مقابله با نقشه تجزیه عراق
اما امروز این گروه‌های الحشد الشعبی سه سال پس از جنگ بی وقفه علیه داعش با کسب تجربه نظامی بالا آماده مبارزه با نیروهای آمریکایی در عراق هستند تا نقشه آن در تجزیه این کشور را ناکام گذارند.
امروز حتی اگر کردستان عراق بخواهد نتایج قابل پیش بینی همه پرسی برای استقلال خود را به اجرا بگذارد، الحشد الشعبی آماده مقابله با آن است.
منابعی از تصمیم سازان عراقی در گفت وگو با روزنامه الرای ضمن رد استفاده دولت بغداد از زور برای مقابله با استقلال کردستان گفت: عراق اولویت های دیگری دارد ضمن اینکه مناطق کرد نشین چند دهه ای است از استقلال و حکومت خودمختار برخوردارند علاوه بر اینکه اعلام استقلال این منطقه بغداد را از هر گونه التزامی در قبال کردها خلاصی می دهد.
تلاش آمریکا برای استقلال کردستان عراق و سوریه
اگر کردها استقلال کردستان عراق را اعلام کنند و به دنبال آن حکومت خودمختار کردستان سوریه هم در حسکه اعلام شود آمریکا به طور رسمی و با شعار «حق ملت در تعیین سرنوشت» این دو کشور را به رسمیت می شناسد همان گونه که اسلوونی، کرواسی، بوسنی هرزگوبین و صربستان را به دنبال تجزیه یوگسلاوی قدیم در دهه نود قرن گذشته به رسمیت شناخت.
در این شرایط است که حضور آمریکا در عراق و سوریه قانونی و رسمی می‌شود و در واقع موقعیت جغرافیایی کردستان عراق و کردستان سوریه به یکدیگر مرتبط است و کردها را به هم پیوند می دهد حتی اگر این دو اقلیم به دلیل اختلاف عقیده و اهداف تحت رهبری واحدی نباشند.
توماس فریدمن، روزنامه نگار آمریکایی نوشه بود: آمریکا نباید با داعش مبارزه کند چون هدف این گروهک شکست رژیم بشار اسد در سوریه و متحدان آن شامل روسیه، ایران و حزب الله و همچنین نظام شیعی حامی ایران در عراق است تا خلافت اسلامی خود را جایگزین آنها کند.
اظهارات این روزنامه نگار آمریکایی بیانگر تفکر و منافع آمریکایی ها بود چرا که جو بایدن، معاون رئیس جمهور سابق آمریکا نیز همسو با آن تصریح کرده بود: واشنگتن در حال انجام تمهیدات برای کمک به عراق در ایجاد یک فدرالیسم است که به تمرکز زدایی قدرت از بغداد می‌پردازد. .
بایدن افزود: به نظر می‌رسد که عراق به سه منطقه نیمه مستقل برای شیعیان، سنی‌ها و کردها تقسیم شده است. براساس این برنامه عراق متحد، جمعیت آن حفظ، عایدات نفتی به صورت عادلانه تقسیم و در عین حال، با داعش مقابله می‌شود، آمریکا باید چنین کمکی را به عراق پیشنهاد کند.
در واقع بنا به گفته منابعی بلندپایه در بغداد، العبادی معتقد است که طرح استقلال کردستان عراق برای او فرصتی جهت ایجاد توازنی در وضعیت بی ثبات رابطه بین بغداد و تهران فراهم می کند.
این منابع در گفت وگو با الرای تاکید کردند: اگر آمریکا با تجزیه عراق موافق باشد العبادی، نیروهای آمریکایی را از خاک کشورش بیرون می کند اما اگر ترامپ با تجزیه عراق و تصمیم مسعود بارزانی مخالفت کند به آمریکا پایگاه هایی برای نیروهایش خواهد داد.
اما ایران ممکن است سریعا با نقشه آمریکا برای تجزیه عراق و سوریه برخورد نکند چرا که اولویت ایران شکست داعش و دست نشانده های آمریکایی آن در صحرای سوریه و ممانعت از رسیدن کُردها به دیر الزور، المیادین و جنوب الطبقه است.
توافق جبهه مقاومت درباره مناطق کاهش تنش مقطعی و موقتی است
آمریکا درصدد است از طریق توافق با روسیه مناطق خالی از سلاح بیشتری در شمال شرق سوریه ایجاد کند همچون توافقی که درباره جنوب سوریه شد اما همه این توافق‌ها مقطعی است و جبهه مقاومت هرگز حاضر به پذیرش حضور نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق نمی‌شود و از قبایل سوریه در شمال این کشور برای مبارزه با دست نشانده های آمریکا در منطقه حمایت خواهد کرد.
اما در عراق اعتراض‌ها به حضور آمریکا در این کشور بخصوص با شکست داعش در موصل بالا گرفته است.
شماری از رهبران عراق از نخست وزیر این کشور خواستند نیروهای آمریکایی را هرچه سریع تر از این کشور بیرون کنند بخصوص که گسترش داعش در عراق نتیجه دامن زدن آمریکا به اختلافات مذهبی پس از اشغال این کشور بود در حالی که قبل از آن قبایل شیعه و سنی عراق بدون هیچ مشکلی با هم زندگی می‌کردند.
نبرد موصل پایان یافت اما هنوز خبری از پایان داعش نیست، چرا که بیرون راندن این گروه از استان الانبار و مابقی مناطق نینوی دست‌کم یک سال دیگر زمان می برد بخصوص در اطراف القائم که داعش از سال 2003 در آنجا مستقر است.
پیروزی بر داعش مشارکت بسیج مردمی در نبرد تلعفر و القائم را می طلبد تا ریشه کن شدن تروریسم از این مناطق دشوار را قطعی کند.
اما کار سربازی گیری داعش که از طریق آن ده ها هزار نیروی داخلی و خارجی در عراق به صفوف آن پیوسته بودند، آشکارا شکستخ ورده است دیگر از پایتخت خلافت خودخوانده داعش در موصل خبری نیست و دیگر پایگاه اصلی آن در سوریه یعنی رقه هم در معرض حمله است.
داعش دیگر قادر به سربازگیری از بین افراد جدید برای رسیدن به رویاهایش نیست و دوره طلایی آن به سر آمده است بنابراین انتظار می رود که داعش هم القاعده دیگری شود که منزل و جایگاهی ندارد و باید در غارها مخفی شده و محرمانه فعالیت کند.
مخالفت ترکیه با نقشه های آمریکا در سوریه و عراق
اما نقشه های آمریکا با مخالفت طرف های دیگری غیر بغداد و دمشق هم روبروست و آن هم آنکاراست؛ واشنگتن ترکیه را از شرکت در نبرد رقه منع کرده است آمریکا به دنبال تشکیل دو کشور مستقل کرد نشین در مرزهای ترکیه است آن هم در شرایطی که میلیون ها کُرد در داخل ترکیه خواهان برخورداری از حکومت خودمختار و کشوری مشابه دو کشور کردستان عراق و سوریه هستند که می تواند کُردهای ترکیه را به درخواست مشابه آن تحریک کند چیزی که آنکارا در برهه کنونی با آن مخالف است.
این سوال مهم تر باقی می ماند که کشور کردستان جدید در عراق چگونه می تواند به حیات خود ادامه بدهد آن هم در شرایطی که چهار کشوری که آن را احاطه می کنند یعنی عراق، سوریه، ترکیه و ایران همگی همه تلاش خود را به کار بسته اند تا مانع تشکیل کشور کردستان در عراق و سوریه شوند.
استقلال کردستان عراق دوامی نخواهد داشت
آیا کُردها گمان می کنند که می توانند به 2 پایگاه نظامی آمریکا و یک پایگاه نظامی انگلیس در کردستان عراق و شش پایگاه نظامی آمریکایی در شمال سوریه و حمایت مالی کشورهایی در منطقه اتکا داشته باشند تا کشورشان را بر خاورمیانه تحمیل کنند.
شاید تغییر نقشه خاورمیانه محال نباشد اما حفظ این تجزیه مساله دیگری است، واشنگتن دشمنان خود در عراق و سوریه را بیش تر کرده است، در حالی که دوستان جدید نسبت به دشمنانش از قدرت کم تری برای پیاده کردن نقشه های توسعه طلبانه آمریکا برخوردارند.
از سوی دیگر در داخل آمریکا نیز دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با موج فزاینده انتقادهای مخالفان خود روبروست و برای بقای خود در راس قدرت دست و پا می زند اما یک مساله ثابت وجود دارد که در نتیجه کشمکش بین آمریکا، روسیه، سوریه، عراق، ایران و ترکیه و دیگر درگیری هایی که مسبب آن القاعده و داعش هستند، به ثبات رسیدن منطقه مساله ای دور از دسترس است و هنوز توطئه ها علیه سوریه و عراق ادامه دارد.
