به گزارش
سرویس تاریخ و حماسه عصر امروز حجت‌الاسلام والمسلمین سیدناصر احمدی، استاد حوزه علمیه در مراسم سوگواری شهادت حضرت فاطمه زهرا(ع)، با بیان اینکه طبق کلام امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی، نتیجه ایثار حضرت فاطمه زهرا(س) است، گفت: مردم ولایت مدار ایران بار دیگر با تبعیت از ولایت فقیه و در راستای آرمان های انقلاب اسلامی، در راهپیمایی حماسی 22 بهمن ماه، حماسه ای دیگر آفریدند و به دشمنان قسم خورده خود، نشان دادند در بدترین اوضاع اقتصادی و فرهنگی نیز، پشتیان انقلاب اسلامی و پیرو مقام معظم رهبری هستند.
وی خاطرنشان کرد: مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، طبق اصل «هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ» باید با اصلاح وضعیت نامساعد اقتصادی کشور و رفع ناهنجاری های فرهنگی، پاسخ سازنده و احترام آمیزی به حضور میلیونی ملت بزرگ ایران در راهپیمایی حماسی 22 بهمن ماه امسال بدهند.
برپایی مجالس سوگواری فاطمی، سنت دیرین مراجع معظم تقلید است
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه برپایی مجالس سوگواری در شهادت جانسوز حضرت صدیقه کبری(ع) جزو سنت دیرین مراجع معظم تقلید، علما شیعیان است، هرچند پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گسترش کم نظیری یافته است، اظهار داشت: چند عامل، منشأ اختلاف نظر درباره سالروز شهادت حضرت زهرا(ع) است که مهم ترین آنها عبارتند از؛ نقل حوادث تاريخی در آن دوران همانند امروز نبود، که به صورت نوشته و کتاب در آيد و به نسل های بعدی منتقل شود، بلکه انتقال رويدادهای تاريخی به طور عمده شفاهی بود و از خاطر و ذهن افرادی چند به اذهان ديگران منتقل می‌شد.
این پژوهشگر حوزه دین و فرهنگ اسلامی افزود: از سوی ديگر در آن روزها مسلمانان سرگرم جنگ بودند. در چنين شرايطی کمتر دغدغه داشتند که حوادث تاريخی را به طور دقيق ثبت نمايند. و اختلاف و دسته بندی‌های سياسی که پس از رحلت رسول خدا(ص) پديد آمد، موجب شده که کسانی که روی کار آمدند و قدرت را در دست گرفتند، تا آن جا که توان داشتند، تاريخ حادثه‌ها را دستکاری کردند.
امام جماعت مسجد طوس درباره این موضوع که برخی چگونگی شهادت حضرت زهرا(س) را دست آویزی برای دامن زدن به جدایی و تفرقه میان شیعه و سنی کرده اند، گفت: به نظر می رسد که اگر دو اصل کلی را همواره در نظر دشته باشیم، مشکلات این چنینی به خودی خود حل خواهد شد. اول این که ما امروز نباید کاری کنیم که وحدت در جامعه اسلامی از بین رفته و به نابودی اسلام بیانجامد، چرا که وحدت، راه حفظ اسلام می باشد و باید این را با تمام قدرت و بی هیچ کم و کاست حفظ کرد و دانست که این راه حضرت فاطمه زهرا(س)، امام علی(ع) و دیگر امامان معصوم(ع) است، چون خود آن ها هم این را می خواستند؛ دوم این که اگر مسائلی یا وقایعی هست که در تاریخ رخ داده است، باید قالب ارائه آن ها و فضای طرح آن ها به گونه ای باشد که با آن اصل اساسی کوشش برای حفظ اسلام و حفظ امت اسلامی، هماهنگ باشد.
ائمه اطهار(ع) هیچگاه با اهل سنت درگیر نشدند
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی از مبارزان دوران دفاع مقدس و جهاد ملت افغانستان، خاطرنشان کرد: طرح مسائل تاریخی از سوی ائمه اطهار(ع) به ویژه امام صادق(ع) در فضاهای کنترل شده، حساب شده و غیر منتهی به ایجاد حساسیت صورت می گرفت؛ ما باید تابع اهل بیت(ع) باشیم و این چیزی جز این نیست که هم آن چیزی را که از جانب ما حق است را بیان کرده و بگوییم و هم قالب های کنترل شده و غیر موجد حساسیت و غیر منتهی به تنش در جامعه را در پیش بگیریم؛ بنابر استدلالات عقلی می توان گفت تجربه امام صادق(ع) در این زمینه، یک تجربه عملی، شیرین و واقع شده است. امام صادق(ع) با اهل سنت درگیر نبود، بلکه با خلفای بنی عباس که ظالم بودند و با جامعه اسلامی و رشد آن و حتی با علمای اهل سنت هم درگیر بودند، مخالفت می کردند؛ از این رو ما نباید این دو را یکی بگیریم.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه اضافه کرد: در مورد تعداد روزهايي که حضرت صديقه طاهره سلام الله عليها پس از رحلت پدر بزرگوارشان در قيد حيات بوده اند در ميان کتاب هاي تاريخي اختلاف وجود دارد. بعضي از مورخين مثل يعقوبي اين زمان را چهل روز و کساني مثل عايشه، دختر ابي بکر، اين مدت را شش ماه و گروهي ديگر هشت ماه ذکر کرده اند. اما در ميان اين اقوال، آن قولي که براي ما قابل اعتنا است، روايات رسيده از ناحيه ائمه هدي(ع) است. برای نمونه مرحوم ابوالفرج اصفهاني در کتاب مقاتل الطالبين اينگونه اظهار نظر کرده است «مدت زمان حيات فاطمه زهرا سلام الله عليها بعد از وفات پيامبر (ص) مورد اختلاف قرار گرفته است، به طوري که کمترين زمان ذکر شده در اين رابطه ۴۰ روز و بيشترين زمان هشت ماه است، اما آنچه نزد ما مسلم و مورد قبول است روايات رسيده از امام باقر (ع) است که حضرت مي فرمايد: بدرستي که زمان رحلت صديقه کبري سلام الله عليها سه ماه بعد از رحلت پيامبر مکرم اسلام صلي الله عليه و آله بود.»
امام جماعت مسجد طوس گفت: مرحوم طبري شيعي، نیز در کتاب دلايل الامامه به سلسله اسناد خود رواياتي از حضرت امام صادق عليه السلام نقل مي کند که حضرت مي فرمايد «حضرت صديقه طاهره عليها السلام در ماه جمادي الاخر روز سه شنبه، سه روز از ماه گذشته در سال ۱۱ هجري از دنيا رفتند. اين دو روايت مبناي مورد اتخاذ غالب علماي شيعه من جمله سيد طاووس در کتاب شريف اقبال است.»
روایات صحيحه درباره تاریخ شهادت حضرت زهرا(ع)
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی افزود: دسته ديگري از روايات صحيحه هم، اين مدت را ۷۵ روز ذکر کرده اند از جمله اين روايات، روايت مرحوم کليني از امام صادق (ع) است که حضرت مي فرمايد «بدرستي که توقف فاطمه عليه السلام در اين دنيا پس از پدر گراميش ۷۵ روز بود.» اين دسته از روايات هم مبناي نظر برخي از علماي شيعه از جمله مرحوم کليني گرديده؛ البته ممکن است دليل اختلاف در اين دو دسته از روايات صحيحه رايج نبودن نقطه گذاري بر کلمات در زمان صدور روايات باشد. توجه به شباهت «خمسه و سبعون» با «خمسه تسعون» مويد اين معنا است.
مصحح برخی از کتب فقهی و دینی، اظهار کرد: در آثار و تاليفات بزرگان اهل سنت مانند ابن قتيبه، ابن شهر آشوب سروي، أبي الفتح محمد بن عبدالکريم بن أبي بکر احمد شهرستاني، ذهبي، مورخ مشهور، عمر رضا، احمدبن يحيي معروف به «بلاذري» و ابن ابي الحديد معتزلي نیز نظراتی درباره تاریخ شهادت حضرت زهرای مرضیه(س) بیان کردنده اند. برای نمونه ابومحمد عبدالله بن مسلم بن قتيبه دينوري (معروف به ابن قُتَيبَة) در کتاب خود بنام «الامامة والسياسة» با ذکر سند از عبدالله بن عبدالرحمن انصاري روايت کرده که گفت: همانا روزي ابوبکر از عده اي که از بيعت با او سرپيچي کرده و نزد علي عليه السلام جمع شده بودند، سراغ گرفت. پس عمر را به دنبال آنها -که در خانه ي علي جمع شده بودند- فرستاد، پس آنها از خارج شدنِ از خانه خودداري نمودند، در اين هنگام عمر دستور داد که "هيزم حاضر کنيد" و خطاب به اهل خانه گفت: قسم به آن کس که جان عمر در دست اوست بايد خارج شويد و الا خانه را با اهلش به آتش مي کشم ! شخصي به عمر گفت: اي ابا حفض، آيا مي داني در اين خانه فاطمه است؟! گفت: اگر چه فاطمه در خانه باشد! باز در همان کتاب جلد ۱ صفحه ۱۳ با ذکر سند آمده است:.. پس از چندي که گذشت عمر به ابوبکر گفت بيا تا نزد فاطمه عليها السلام برويم، چرا که ما او را به غضب درآورده ايم.
پس به اتفاق يکديگر نزد فاطمه (ع) رفته و از او اجازه ورود گرفتند، لکن فاطمه عليها السلام به آنها اجازه ي ورود نداد، ناچار نزد علي عليه السلام آمده و با او سخن گفتند، تا آنکه آنها را بر فاطمه عليها السلام وارد کرد. پس همين که آن دو نزد فاطمه (ع) نشستند، فاطمه عليها السلام صورت خود را به ديوار برگرداند.
در اين هنگام آن دو به فاطمه (ع) سلام کردند، لکن او جواب سلام آنها را نداد، لذا ابوبکرشروع به سخن کرده و گفت: اي حبيبه ي رسول خدا آيا ما در مورد ارث پيامبر و همچنين در مورد شوهرت تو را به غضب در آورديم؟ فاطمه (ع) گفت: چه مي شود تورا، که اهل و خانواده ات از تو ارث ببرند، لکن ما از محمد صلي الله عليه وآله ارث نبريم! سپس فرمود: آيا اگر حديثي از پيامبر را به ياد شما بياورم قبول مي کنيد، و به آن اعتقاد پيدا مي کنيد؟
عمر و ابوبکر گفتند: آري. پس فاطمه گفت: شما را به خدا قسم آيا از پيامبر نشنيديد که مي گفت: «رضايت فاطمه، رضايت من و غضب فاطمه، غضب من است. پس هر کس فاطمه دختر مرا دوست داشته باشد، همانا مرا دوست داشته و هر کس فاطمه را راضي کند مرا راضي کرده است و هر کس فاطمه را به غضب آورد، همانا مرا به غضب آورده است». عمر و ابوبکر گفتند: آري از پيامبر (ص) شنيديم.
فاطمه (ع) گفت: پس همانا من، خداوند و ملائکه را شاهد مي گيرم که شما دو نفر مرا به سخط و غضب درآورديد و مرا راضي نکرديد، و هرگاه پيامبر را ملاقات کنم از شما دو نفر به او شکايت خواهم کرد. در اين هنگام، ابوبکر شروع به گريه کرد در حالي که فاطمه‌‌سلام‌الله‌عليها مي گفت: بخدا قسم تو را در هر نمازي که بخوانم نفرين خواهم کرد.»
روایت ابن شهر آشوب از شهادت حضرت ام ابیها(ع)
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی خاطرنشان کرد: ابن شهر آشوب سروي در کتاب «المناقب» از کتاب المعارف ابن قتيبه دينوري در بيان ذکر اولاد فاطمه (س) چنين نقل مي کند «فرزندان فاطمه عبارتند از: حسن، حسين، زينب ام کلثوم و محسن که همانا از ضربه قنفذ کشته شد.»
استاد حوزه علمیه گفت: أبي الفتح محمد بن عبدالکريم بن أبي بکر احمد شهرستاني در کتاب خود بنام «الملل و النحل» مي گويد «همانا چنان ضربه اي به شکم فاطمه عليها السلام در روز بيعت زد که فاطمه عليها السلام جنين خود را از شکم انداخت.»
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی اضافه کرد: ذهبي، مورخ مشهور در کتاب خود بنام «لسان الميزان» با ذکر سند مي گويد «محمدبن احمد حماد کوفي» گفته است "بدون شک چنان لگدي به فاطمه عليهاالسلام زد که محسن از او سقط شد"
امام جماعت مسجد طوس گفت: عمر رضا کحاله از علماي معاصر اهل سنت، در کتاب خود بنام «اعلام النساء» با ذکر سند مي‌گويد «تا آنکه ابوبکر از عده‌اي که از بيعت با او سر باز زده و تخلف کرده بودند و نزد علي بن ابي طالب عليه السلام جمع شده بودند- مانند عباس و زبير و سعد بن عبادة- سراغ گرفت، و در خانه فاطمه عليهاالسلام از بيعت با ابوبکر باز نشسته بودند. پس ابوبکر، عمر بن الخطاب را بسوي آنان فرستاد. عمر روانه منزل فاطمه عليهاالسلام شده و فرياد کشيد و آنان را به خارج از خانه جهت بيعت فراخواند. آنان از بيرون آمدن خودداري کردند، در اين هنگام عمر هيزم طلبيده و گفت: قسم به آن کس که جان عمر در دست اوست يا از خانه خارج مي شويد و يا آنکه خانه را با اهلش به آتش مي کشم. شخصي به عمر گفت: اي ابا حفض (کنيه عمر)، در اين خانه فاطمه عليها السلام است! عمر گفت: اگر چه فاطمه در اين خانه باشد، آن را به آتش مي کشم.»
وی ادامه داد: يعقوبي در تاريخ خود نقل مي کند «زماني که ابوبکر مريض شد، يعني در همان مرضي که مرد، عبدالرحمن بن عوف به عيادت او رفته و از او پرسيد: اي خليفه پيامبرحالت چگونه است؟ ابوبکر گفت: همانا من بر هيچ چيز تأسف نمي خورم مگر بر سه چيز که انجام دادم و اي کاش انجام نداده بودم...اما آن سه چيز که انجام دادم و اي کاش انجام نداده بودم: اي کاش قلاده خلافت را به گردن نينداخته بودم...اي کاش خانه فاطمه را تفتيش نکرده و مورد هجوم آن عده قرار نداده بودم، اگر چه با من اعلان جنگ مي کردند.»
ایام فاطمیه جمعا شش روز است
پژوهشگر و کارشناس حوزه دین، تاریخ و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه ایام فاطمیه هم نزد شیعیان و ارادتمندان خاندان حضرت محمد(ص) ایام معین و کاملا علنی است، خاطرنشان کرد: ایام فاطمیه جمعا شش روز است؛ سه روز در ماه جمادی الاول و سه روز در ماه جمادی الثانی. فاطمیه اول از 13 تا 15 جمادی الاول است و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی الثانی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی اظهار داشت: ایام فاطمیه و مراسم سوگواری شهادت حضرت زهرا(س) در کشورهای مختلف، متفاوت است. برای نمونه در فرهنگ عامه شیعیان عراق، عزاداری فاطمیه به جای دو دهه، در سه دهه برگزار می‌شود، که «دهه اول فاطمیه» ۴۰ روز بعد از درگذشت پیامبر اکرم(ص) است. همچنین این تقسیم بندی در بعضی هیات های شهرهایی مانند قم و تهران هم وجود دارد.
برپایی گسترده سوگواری فاطمی، مصداق تعظیم شعائر است
مُصَحِح برخی کتب دینی و فقهی با اشاره به آیه «مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ»(سوره حج، آیه 32)، خاطرنشان کرد: برپایی گسترده مجالس روضه و سوگواری در شهادت جانسوز حضرت ام ابیها، صدیقه کبری(ع) مصداق تعظیم شعائر است که الحمدالله پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به صورت گسترده در سراسر کشور و حتی سایر کشورهای جهان برگزار می شود.
امام جماعت مسجد طوس گفت: مجالس سوگواری شهادت حضرت فاطمه زهرا(ع) باید ضمن دوری از طرح مباحث تفرقه انگیز، در فضایی معنوی برگزار شود و طی آن، بصیرت فاطمی مردم انقلابی و ولایت مدار ما به ویژه نسل جوان، تقویت شود.
