داخلی آرشيو خبر تاريخ و حماسه

نگاهی دیگر بار به زندگانی تنهاترین سردار

سرویس تاریخ و حماسه عصرامروز :

نام : امام حسن         نام پدر : علی (ع)       نام مادر : فاطمه (س)       کنیه : ابو محمد

 القاب : مجتبی ، سبط اکبر       تاریخ تولد و محل تولد : نیمه رمضان سال سوم هجرت در مدینه
 
مدت امامت : ده سال       تاریخ و محل شهادت : ۲۸ صفر سال ۵۰ هجری در سن ۴۷ سالگی به دستور معاویه توسط جعده در مدینه مسموم و به شهادت رسیده مرقد شریف حضرت قبرستان بقیع واقع در مدینه است. 


دوران زندگی با برکت  امام حسن مجتبی(ع) در چند قسمت خلاصه می شود :
 
*دوران کودکی و عصر پیامبر حدود هشت سال به طول انجامید 

*دوران ملازمت با پدر بعد از پیامبر (حدود ۲۹ سال)
 
*دوران امامت ۱۰ سال. 

 
((امام حسن(ع) در طول زندگی پر برکت خویش بارها و بارها تمام اموال خویش را به تهیدستان و تنگ دستان انفاق نموده اند)) 

ویژگی های بارز امام حسن مجتبی (ع): 

قرائت قرآن کریم با صوت زیبا و دلنشین که هر شنونده ای را به سوی خود جذب می کرد، در هنگام وضو گرفتن مفاصل آن حضرت شروع به لرزیدن می کرد و رنگ رخسار مبارکش زرد می شد، در این مورد از حضرت سئوال شد که پاسخ حضرت این بود که شایسته است هر کس در پیشگاه پروردگار حاضر می شود رنگش زرد و اندامش بلرزد.
 
*تجدید وضوی حضرت پی در پی و علت آن فرمایش حضرت رسول اکرم(ص) که فرمودند وضو نور است و وضو بر وضو نوری بر نور است . 

*امام حسن(ع) دائما ذکر بر لب هایشان جاری بود، بهترین لباس ها را برای نماز خواندن، استفاده می کردند و به هنگام خواندن نماز غرق در پروردگار می شدند.
 
*انس و وابستگی ویژه ای به نماز شب داشتند، اخلاص در عبادت و بسیاری از خوبی ها که در احوالات امام حسن مجتبی (ع) بیان شده است که  زبان از گفتن آن عاجز است

*امام حسن مجتبی (ع) ۱۲۰ بار با پای پیاده از مدینه به مکه مکرمه مشرف شده اند. 

 *ویژگی بارز امام حسن نسبت به امامان دیگر تیر باران شدن جنازه مطهرشان می باشد. 

اوصاف امام حسن (ع) از زبان امام صادق (ع) 

حضرت امام صادق (ع) فرمودند : پدرم از پدرش خبر داد که امام حسن بن علی (ع) دارای خصوصیات بسیار بوده است که عبارتند از : 

۱)عابدترین و والاترین مردم زمان خود بود

2) وقتی مشرف به سفر حج می شد با پای پیاده و چه بسا با پای برهنه راه می پیمود 

۳) وقتی یاد مرگ و قیامت و حشر و نشر و گذشتن از صراط می کرد می گریست 

4) هنگامی که به یاد عرض اعمال به پیشگاه خداوندی می افتاد صیحه می زد و غش می کرد 

5) هنگام نماز بندهای بدن مبارکش می لرزید 

۶) چون یاد از بهشت و دوزخ می کرد ، همانند مار گزیده به خود می پیچید 

۷) از خدای تعالی بهشت مسئلت می داشت و از آسیب آتش و دوزخ به او پناه می برد. 

حسن از من است و من از حسن (ع) 

علامه مجلسی (قدس ره) از کتاب بشارة المصطفی نقل کرده است : 

رسول خدا (ص) در حال عبور از کوچه ای بود که ناگهان امام حسن (ع) را دید در جلوی اصحاب و مردم دوید و دست خود را گشود تا امام حسن (ع) را که در حال بازی کردن بود بگیرد و کودک نیز از این طرف به آن طرف می گریخت و رسول خدا را می خنداند تا کودک را گرفت رسول خدا صورتش را نزدیک صورت حسن(ع) برده و او را بوسیده و آنگاه فرمود "حسن از من است و من از اویم ، خداوند دوست دارد هر کس که او را دوست داشته باشد"
 
امام حسن علیه السلام از هر جهت حسن است. جدّی چون رسول اكرم صلی الله علیه و آله داشت، و پدری چون امیرالمؤمنین(ع) و مادری چون زهرای مرضیه (س). اگر از همه قوانین مؤثر در تشكیل شخصیت كودك مثل قانون وراثت بگذریم، برداشت فرزند از گفتار و كردار پدر و مادر را نمی‌توانیم انكار كنیم.
 
وقتی جدّی چون رسول اكرم(ص) به قدری عبادت كند كه پاهای مبارك او متورم شود و آیه "طه ما انزلنا علیك القرآن لتشقی" ؛ پیامبر ما بر تو قرآن را نازل نكردیم تا به مشقّت بیفتی" در حق وی نازل گردد، سبطی چون حسن تربیت می‌شود.

وقتی پدری چون امیرالمؤمنین بیست و پنج سال برای مصالح اسلام صبر كند و با دیگران بسازد و چون كسی كه خاری در چشم او و استخوانی در گلوی او باشد در این جهان زندگی كند، فرزندی چون حسن خواهد داشت كه ده سال برای مصالح اسلام صبر می‌كند و با معاویه مدارا می‌نماید.

و مادری چون فاطمه زهرا(س) دارد كه غذای خود و وابستگان خود را به فقیر می‌دهد، سپس غذا تهیه می‌كند، یتیمی می‌آید و باز غذا را به او می‌دهد و در بار سوم غذا را به اسیر می‌دهد و بالاخره با آب افطار می‌كنند و غذا نمی‌خورند، و آیه مباركه: و یطعمون الطعام علی حبه مسكینا و یتیما و اسیرا « و غذای خود را كه به آن احتیاج داشتند به فقیر و یتیم و اسیر می‌دهند» در حق آنان نازل می‌شود؛ این ایثارگری را فرزندش حسن به ارث خواهد برد. 

علت صلح امام حسن (ع)  با معاویه

به خاطر این بود که امام (ع) شاهد نفاق زیاد بین لشگریان خود و فرار عبید الله بن عباس سردار لشگرش به اردوی معاویه و کسانی دیگر و به هر شکل امام را تنها گذاشتند و به خاطر مصلحت مسلمانان ناچار پیشنهاد صلح معاویه را قبول کردند. 

تو طئه ی معاویه برای کشتن امام حسن(ع)

یکی از توطئه های معاویه این بود که تصمیم گرفت توسط چهار نفر مخفیانه امام حسن مجتبی(ع) را به قتل برساند که عبارت اند از ۱) عمر و بن عزیث ۲) شیث بن ربیع ۳) اشعث بن قیس ۴) حجر بن حارث

امام حسن (ع) از این توطئه آگاه شدند و با پوشیدن زره زیر لباس خود کاملا مراقب بود تا از شر تروریست های منافق در امان بماند.

سوء قصد به امام حسن (ع) در حال نماز

دردهای و رنج های امام حسن (ع) به همین جا پایان نیافت بلکه دردهای بزرگتری نیز در انتظار ایشان بود، آن حضرت بوسیله رشوه گیران و خوارج سه بار مورد سوء قصد واقع شد:

یکبار به هنگام نماز تیری به سوی آن حضرت انداختند ولی به حضرت آسیبی نرسید بار دیگر جراح ابن سنان بر پای آن حضرت ضربتی فرود آورد .

امام پس از صلح تا شهادت 

تمامي تلاش امام حسن (ع) پس از قبول صلح اين بود که فوايد مورد نظرش را از صلح به نتيجه برساند و بر اين اساس در تمام اين مدت به حفظ نيروهاي کيفي و خالص ، بازسازي نيروهاي خسته و وازده و تفسير صحيح اسلام پرداخت. عملکرد دشمن‌شکن حضرت پس از صلح چنان قدرتمند بود که معاويه را به فکر شهادت آن حضرت انداخت. 

شهادت امام حسن (علیه السلام) 

جعده، دختر اشعث بن قیس، نفاق را از پدر به ارث برده بود. معاویه صدهزار درهم به همراه زهری کشنده برای او فرستاد و به او وعده داد اگر موفق به کشتن امام حسن (علیه السلام) شود، پول بیشتری به او بدهد و او را به عقد پسرش، یزید ژدرآورد.
 
روزی که امام علیه السلام روزه بود، جعده زهر را در شیر ریخت و در هنگام افطار به امام داد. امام مقداری از آن نوشید و بلافاصله زهر را احساس کرد و فرمود:« اناالله و انا الیه راجعون»

از آن پس، پیوسته لخته های خون بالا می‌آورد و این وضع ۴۰ روز ادامه داشت تا سرانجام در روز ۲۸ صفر سال ۵۸ هجری پس از وصیت به برادرش، امام حسین علیه السلام، دعوت حق را لبیک گفت.

حال امام در موقع احتضار (شهادت) 

روایت کرده اند هنگامی که امام حسن (ع) مشرف به شهادت شد ، حضرت امام حسین(ع) گفت ((ای برادر می خواهم حال تو را در وقت احتضار بدانم)) 

امام حسن(ع) فرمود : ((من از رسول خدا شنیده ام که می فرمود : «عقل از ما اهل بیت جدا نمی شود تا روح در بدن ماست» پس دست خود را به دست من بده وقتی من عزرائیل را مشاهده کردم ، دست تو را می فشارم . )) 

حضرت امام حسین(ع) دست خود را به دست امام حسن (ع) داده بعد از اندک ساعتی دست آن حضرت را فشار داد وقتی حضرت امام حسین گوش خود را نزدیک دهان ایشان برد فرمود : «ملک موت به من می گوید که بشارت باد تو را که حق تعالی از تو راضی است و جد تو شفیع روز جزاست»